HET VALSE APPEL ARCHIEF - Aflevering 19

 

Kunstvervalsing is natuurlijk niet alleen een misdaad, het is ook een bron van amusement. De kunstvervalser, mits enigszins mediageniek natuurlijk, wordt al gauw een soort halve Robin Hood die van de rijken steelt, of een Pietje Bell die al die al die arrogante zogenaamde experts toch maar mooi even te kakken zet en zo hier en daar een lichte sympathie opwekt. Het mag natuurlijk niet, maar ….

Na het verschijnen van Magenta – Avonturen van een meestervervalser in 1998 werd Geert Jan Jansen een graag geziene gast in tal van praatprogramma’s, waar hij, minzaam glimlachend, steeds dezelfde antwoorden gaf op dezelfde vragen. Ivo Niehe (wie anders, zou je bijna zeggen) wijdde zelfs een hele uitzending van de TV-show aan valse kunst, waarbij uiteraard even Van Meegeren langskwam (compleet met archiefbeelden!) en de dagboeken van Hitler, maar waar toch het overgrote deel van de zendtijd opging aan Geert Jan Jansen. De TROS had er, dat dient gezegd, wel werk van gemaakt. Beelden van het kasteel in Frankrijk waar de vervalsingen waren gevonden, interviews met de Franse politie en de Duitse (toen nog) inspecteur Ernst Schöller die Jansen in Duitsland ontmaskerde, commentaar van Karel Appel en dat alles rijkelijk gelardeerd met foto’s uit het Jansen-archief.

Kort geleden werd deze aflevering in een nieuwe versie herhaald, nu uitgebreid met gesprekken met de Jansen-van-nu, die in kasteel Beverweerd in Utrecht naast eigen werk op grote schaal meesterwerken ‘in de stijl van’ produceert en daar goede zaken mee doet. Op zich geen zaken om u mee lastig te vallen, ware het niet dat er ergens midden in de oude uitzending een krant of tijdschrift in beeld kwam met de kop ‘Een van deze twee litho’s is vals’, met daaronder twee op het oog identieke prenten van Karel Appel. En omdat de eigentijdse tv, anders dan twintig jaar geleden, is uitgerust met een pauzeknop, konden we beide plaatjes nu iets uitgebreider bekijken. Helaas was de tekst niet leesbaar en kleurenkwaliteit bedroevend, toch viel er iets uit op te maken. Dezelfde prent zat namelijk ook in het Appel-archief, aangemerkt als ‘verdacht’ en ‘afkomstig uit dubieuze bron’, maar hard bewijs viel bij gebrek aan vergelijkingsmateriaal niet te leveren. Tot nu. Want zelfs bij deze slechte kwaliteit reproducties vallen enkele kleine, maar onmiskenbare verschillen op. En voor praktische doeleinden is het, zoals eerder in dit Valse Appel Archief uiteengezet, dan het gemakkelijkst om je te concentreren op één detail, zodat je in het vervolg in een oogopslag de valse van de echte prent kunt onderscheiden. En hier is dat het zwarte streepje dat onder de mond het rode van het blauwe kleurvlak scheidt. In de vervalsing (links) vinden we alleen een paarsblauw lijntje, zo te zien gedrukt in dezelfde kleurgang als de mond, terwijl dat in het origineel zwart is. Het is, inderdaad, het soort afwijkingen dat we ook in eerdere afleveringen van het VAA zijn tegengekomen.

 

 

 [Dit is, helaas, de enige afbeelding die ik van het origineel heb. Voor een betere houd ik mij aanbevolen.]

 

- VOOR OUDERE AFLEVERINGEN, TYPE 'VALSE APPEL ARCHIEF' IN OP GOOGLE -